شهر استانبول معروف به داشتن آب انبار های بیشمار زیرزمینی می باشد. آب انبارهایی که برای تامین آب مورد نیاز مردم شهر در جای جای آن بنا شده اند. می توان گفت بزرگترین آب انبار این شهر آب انبار باسیلیکا واقع شده در فاصله ۱۵۰ متری جنوب غربی ایاصوفیه می باشد.
طرح و معماری این بنا با درایت کامل به انجام رسیده است و سعی بر آن بوده که جلال و شکوه را در آن به نمایش بگذارند زیرا زمانی که برای دیدن آن اقدام کنید متوجه خواهید شد درونش همچون یک معبد مقدس طراحی شده که قطعا از دیدن چنین آب انباری در زیر زمین شگفت زده خواهید شد. شاید تعجب کنید که چرا یک آب انبار باید تا این حد زیبا ساخته شود! در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با این مکان آشنا کنیم.
تاریخچه آب انبار باسیلیکا
آب انبار باسیلیکا در قرن ۶ میلادی نزدیک به ۱۵۰۰ سال پیش به دستور ژوستینیانوس اول در دوره بیزانس احداث گردید و اثری از دوران امپراطوری روم شرقی می باشد. قدمت و شکوه این آب انبار تا کنون توانسته گردشگران زیادی را به خود جذب نماید تا حداقل یکبار هم شده از چنین بنایی در زیر زمین دیدن کنند.
از جمله جاذبه های این بنا وجود ۳۳۶ ستون مرمری بزرگ در آن بوده که حتی گفته می شود این امر موجب گردیده ترک های ترکیه به آن یره باتان سیسترن بگویند. اما دلیل نامگذاری نام معروف آن به آب انبار باسیلیکا این است که در دروان قدیم به جای آن یک کلیسای باستانی قرار داشته که منجر به خطاب کردن این آب انبار به نام باسیلیکا سیسترن در زبان انگلیسی گشته است.
تعداد دفعاتی که این آب انبار مرمت شده کم نیستند و بارها به دلایل مختلف تحت بازسازی قرار گرفته است. یکی از مواردی که منجر به بازسازی ستون های این آب انبار شد احتمال تخریب ۸ ستون مقابل دیوار شرقی آب انبار در میانه های این مکان به علت مرمت های زیاد بوده که طی سالهای ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۰ اتفاق افتادند.
در نتیجه برای در امان ماندن آنها از آسیب مجبور به پوشاندنشان به واسطه سیمان های ضخیم شدند. اگر چه ظاهر قبلی و زیبای خود را از دست دادند اما برای بقای آب انبار باسیلیکا می بایست این کار انجام می شد. از دیگر مرمت هایی که برای این بنا در طول دوران ها اجرا گردیده می توان به بازسازی آن در سال ۱۷۲۳ در زمان سلطان احمد سوم و بازسازی مجدد آن در سال ۱۸۷۶ الی ۱۹۰۹ در زمان سلطنت سلطان عبدالحمید دوم اشاره نمود.
کاربری این آب انبار به دوران امپراطوری بیزانس باز می گردد، زمانیکه احداث آن توانست منبع آب مورد نیاز برای مردم این بخش از کشور ترکیه باشد. حتی در زمان حکومت عثمانیان آب آن قابل استفاده به ویژه برای قصر شاه عثمانی بوده اما به یکباره مردم در این دوره تمایل بیشتری به استفاده از آبی که روان است نسبت به آب ذخیره شده در آب انبار نشان می دهند و از این رو اینگونه ذخیره و به مصرف رسانیدن آب دیگر کاربرد چندانی نداشت.
و اما امروزه این آب انبار به منظور مکانی برای بازدید گردشگران و از جمله جاذبه های شهر استانبول محسوب می شود. محلی که با ساخت کافه، گذرگاه و ایجاد نور مطلوب برای بازدیدکنندگان مناسب باشد. همچنین در مقدار کم آب باقی مانده آن ماهی هایی گذاشته اند که از کثیف شدن آب جلوگیری نمایند.
معماری آب انبار باسیلیکا
آب انبار باسیلیکا ساخته شده در دوران بیزانس طولی برابر ۱۳۸ متر و عرضی برابر با ۶٫۶۴ متر داراست. این آب انبار توانایی ذخیره آب به اندازه ۸۰۰۰۰ متر معکب را دارد و برای بازدید از آن گذشتن از ۵۲ پله و رفتن به زیرزمین ضروری است. ساخت آب انبار باسیلیکا بر پایه ۳۳۶ ستون با سنگ های مرمر قرار گرفته در ۱۲ ردیف می باشد.
نکته جالبی که درباره این ستون ها وجود دارد مصالحی ست که برای آن به کار رفته زیرا گفته می شود مصالح آنها نو نیستند و از آن مصالحی که از احداث ایاصوفیه و سایر بناهای دیگر باقی مانده در ساخت این ستون ها استفاده شده است. این امر نکته مهمی را به ما یادآور می شود که در آن دوره افراد به چه اندازه به صرفه جویی و استفاده بهینه اهمیت می داده اند.
شکل ستون ها غالبا استوانه هستند اما در این میان چند ستون با شیارهایی در آنها دیده می شوند. دو ستون پایه ای از سر مدوسا (زنی زیبا و یکی از عفریته های دوران یونان باستان که در زیرزمین زندگی می کردند) دارند که هدف از قرار دادن آنها محکم تر شدن بنا بوده است اما ناگفته نماند که همچنان افسانه ای در پس به کار بردن این سر ها در آب انبار زیرزمینی قرار دارد.
افسانه این چنین است: مدوسا یکی از عفریته های زیبای زیرزمین ها بوده و اعتقاد مردمان در آن زمان سنگ شدن افرادیست که مدوسا به آنها نگاه می کرده است. از این رو یکی از راه هایی که برای مستحکم کردن و حفاظت بناهایشان می شناختند به کار بردن مجسمه ها در ساخت بنا بوده است.
بنا بر افسانه ها چنین عنوان شده که به کار بردن سرهای مدوسا در این بنا نیز به همین علت می باشد. همچنین جالب است که یکی از سرها به صورت وارونه و دیگری کج در آنجا واقع شده اند و حتی در پشت این امر هم خرافاتی از جمله دور ماندن از نگاه کشنده مدوسا موجود می باشد. اما آنچه مسلم است این مجسمه ها تنها منجر به استحکام بنا گشته اند.
از دیگر شگفتی هایی که در آب انبار باسیلیکا و یکی از ستون های آن می توانید مشاهده نمایید طرحی از چشم پرنده، قطره اشک و شاخه های کج می باشد که در تاریخ چنین آمده که این قطره های اشک نمادی از احترام به برده های شرکت کننده در ساخت آب انبار باسیلیکا است زیرا که آنها در حین کار جان خود را از دست داده اند.
آدرس آب انبار باسیلیکا و هزینه ورودی آن
آدرس: استانبول، منطقه فاتح، محله علمدار، خیابان یرباتان ۱/۳، باسیلیکا سیسترن
برای ورود به این آب انبار هزینه ای برابر با ۲۰ لیر ترکیه می بایست پرداخت کنید.
نگاهی گذرا به برخی خدماتی که توسط مهمانداران و پرسنل تشریفات در قطارهای ۵ ستاره فدک ارائه می شود:
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
- سرو پیش غذا / غذای اصلی گرم به همراه نوشیدنیهای انتخابی / و دسر
- ارائه نوشیدنی گرم و سرد برحسب درخواست، به صورت نامحدود(چای، نسکافه)
- ارائه سرویس خواب با کیفیت بالا و متمایزنسبت به سایرقطارها
- مجهز به سیستم صوتی و تصویری پیشرفته IPTV با قابلیتهایی از قبیل انتخاب از طیف متنوعی از فیلمها، انتخاب موسیقی و نمایش ادعیه
[/stextbox]
همچنین می توانید در هر لحظه از شبانه روز برای خرید بلیط قطار فدک از صفحه اصلی سایت استفاده نمایید.
قطار فدک رمز یک سفر با کیفیت می باشد.
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
در صورت نیاز می توانید با شماره زیر با ما در ارتباط باشید
[/stextbox]
