این مطلب درباره سی و سه پل را با جمله ای ارزشمند از لرد جرج کرزن درباره آن آغاز می کنیم: ” انسان هیچ انتظار ندارد برای دیدن آنچه که روی هم رفته می توان آن را با شکوه ترین پل دنیا نامید، ناچار از مسافرت به ایران باشد.”
سی و سه پل یا پل الله وردیخان یکی از پل های تاریخی شهر اصفهان بوده که بر روی رودخانه پرآب و خروشان زاینده رود احداث گردیده است. این پل به دلایل مختلفی از جمله جذابیت های شهر اصفهان و کشور ایران می باشد که در طول این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.
اصفهان شهری تاریخی در مرکز ایران است که بناها و آثار باستانی فراوانی را در دل خود جای داده است. وجود همین جاذبه های تاریخی، سالانه گردشگران فراوانی را از اقصی نقاط جهان به این شهر می کشاند. از جمله مهمترین این آثار می توان به این موارد اشاره کرد: مسجد جامع اصفهان(جمعه)، میدان امام اصفهان(نقش جهان)، مسجد امام، سی و سه پل(پل اله وردیخان)، پل خواجو، مسجد شیخ لطف الله، عمارت عالی قاپو، عمارت توحیدخانه، آرامگاه تخت فولاد، تالار تیموری، کاخ چهلستون، مدرسه چهارباغ، پل شهرستان، منار جُنبان و کلیسای وانگ. علاوه بر این بازارهای سنتی، کاروانسراها، موزه ها، برج های کبوتر و گرمابه های متعددی در این شهر تاریخی وجود دارد که بازدید از آنها خالی از لطف نیست. طبیعت این استان نیز بسیار زیبا است و از جمله آن می توان به آبشار سمیرم و کوه صفه اشاره کرد. چندین باغ نیز در اصفهان وجود دارد که گردشگران زیادی به بازدید از آن ها می پردازند؛ از جمله: باغ پرندگان، باغ غدیر و باغ گلها.
در قسمت شرقی سی و سه پل، پل تاریخی خواجو و در بخش غربی آن پل مارنان ساخته شده و در بخش شمالی خیابان چهارباغ عباسی و بخش شمال شرقی آن میدان نقش جهان با تمامی آثارهای تاریخی واقع شده است. تا کنون سی و سه پل توانسته نظر بسیاری از گردشگران را به خود جلب نماید.
سی و سه پل همانند پل خواجو در دو طبقه ایجاد گردیده است. در گذشته طبقه بالای آن محل انواع عبور و مرور بوده و با گذشت زمان و اهمیت تاریخی بودن این پل و جلوگیری از آسیب های احتمالی به آن، تنها امکان عبور اشخاص وجود دارد.
نکاتی جذاب درباره سی و سه پل
تاکنون نام های دیگری هم برای سی و سه پل ذکر شده است که معروف ترین آن ها عبارتند از: پل الله وردیخان، پل شاه عباسی، پل چهل چشمه، پل سی و سه چشم و پل جلفا.
الله وردیخان یکی از معروف ترین نام های شناخته شده برای سی و سه پل است؛ زیرا این پل با نظارت و هزینه الله وردیخان اوندیلادزه سردار معروف شاه عباس اول در طول حکومت صفویان بر روی رودخانه زاینده رود ساخته می شود.
علاوه بر آن معمار این اثر ارزشمند تاریخی استاد حسین بنا اصفهانی می باشد. فرزند این استاد بزرگ معماری، استاد محمدرضا اصفهانی بود که ساخت مسجد شیخ لطف الله را در کارنامه خود دارد. همچنین دلیل نام دیگر آن، پل شاه عباسی، صدور دستور ساخت این پل از جانب شاه عباس بود و همچنین علت نامیدن آن به پل جلفا گذر مردم از آن برای رسیدن به محله جلفا بوده است.
سی و سه پل دارای ۳۳ دهانه با طولی برابر ۲۹۵ متر و عرض ۱۴ متر می باشد و در گذشته محل اتصال چهارباغ کهنه عباسی به چهارباغ بالا محسوب می شد. سی و سه پل در عریض ترین بخش رودخانه احداث شده؛ زیرا در این قسمت آب آرامش بیشتری داشته و رودخانه بستری کم عمق تری دارد.
درباره تعداد دهانه های این پل نظرات جالبی گفته اند. می دانیم سی و سه پل دارای ۳۳ دهانه است ولی این پل از ابتدا دارای ۴۰ دهانه بوده که در گذر زمان و کشت درختان برخی از آنها متروک گردیده اند و به تعداد ۳۳ پل کنونی تبدیل گشته است. در سال ۱۳۳۰ مصطفی خان مستوفی شهردار وقت اصفهان زمین های اطراف سی و سه پل را خریداری و آزاد کرد. پس از آن دستور داد دریچه ها و مجراهای آب را باز کنند. بعد از آن دیواری محافظ را در بخش شمالی این پل بنا کردند که بقایای آن هنوز پابرجاست.
این پل تاریخی، شاهکاری از هنرمندان و معماران زمان صفویه بوده که در سال ۱۵۹۹ میلادی و ۱۰۰۸ هجری قمری کار ساخت آن آغاز شد و در سال ۱۰۱۱ به پایان رسید. هدف از ساخت سی و سه پل سهل کردن عبور و مرور افراد بر روی رودخانه زاینده رود بوده است.
از جمله حقایقی که برای آن ذکر شده نحوه ساخت آن بوده که رطوبت باعث افزایش استحکام آن می شود. ضمن آنکه برای ساختش از مصالحی همچون سنگ، آجر، گچ و ملات ساروج استفاده شده است. و به همین دلیل، همانطور که امروزه هم شاهد آن هستیم جریان آب از زیر پل در طول زمان نتوانسته آسیبی در این پل ایجاد نماید. سی و سه پل طولانی ترین پل بر روی زاینده رود شناخته شد.
از جمله مراسم هایی که در گذشته در سی و سه پل برگزار می گردیده می توان به آب پاشان(جشنی برای جمع شدن شعرا، رجال و مردم در کنار یکدیگر) و خاج شویان ارامنه(یکی از جشن های مسیحی که در آن غسل تعمید حضرت مسیح را جشن می گیرند) اشاره نمود.
آنچنان چه گردشگران خارجی از مراسم آب پاشان این پل در سفرنامه های خود یاد کرده اند. جشن آب پاشان در ۱۳ تیرماه هر سال برگزار می گردیده که ضمن آن مردم آب و گلاب به یکدیگر می پاشیدند.
در نهایت این پل تاریخی در سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۰ به ثبت آثار ملی ایران رسید.
جشن نوروز در گذشته در سی و سه پل
گفته می شود در زمان صفویه و حکومت شاه عباس، در زمان عید نوروز به اندازه سه تا هفت شبانه روز نوروز و بهار را بر روی این پل جشن می گرفتند. از جمله مراسم هایی که در این جشن اتفاق می افتاد مراسم گلریزان در مسیر شاه و همراهانش بوده است.
معماری سی و سه پل
چه کسی می تواند بگوید این پل عاری از زیبایی است؟ هر آنکس که تاکنون به بازدید سی و سه پل آمده جذب زیبایی ها و جذابیت های منحصر به فرد آن شده و به جرأت می توان گفت سی و سه پل در زمره شاهکارهای معماری جهان قرار دارد.
افراد زیادی در جهان با بازدید از پل به زیبایی و معماری منحصر به فرد آن پی برده اند و در وصف آن توصیفاتی داشته اند. از جمله این افراد می توان به پرسی سایکس اشاره نمود که سی و سه پل را بنایی بینظیر و شاهکار جهانی بیان کرد.
لرد جرج کرزن و شاردن نیز سی و سه پل را در زمره شاهکارهای معماری و زیباترین ها قرار داده اند. آنچه که پیترو دلاواله درباره سی و سه پل شرح می دهد چنین است:
“روی این رودخانه پلی وجود دارد که تماماً از آجر ساخته شده و عرض آن از تمام پل‌های رم بیشتر است و طول آن حداقل سه الی چهار برابر آن پل‌ها است. معماری این پل به طرز عجیبی انجام گرفته و دو طرف آن طاق‌نماهایی وجود دارد که مردم از زیر و بالای آن عبور می‌کنند. آنچه بیشتر نظر ایشان را جلب می‌کند، راهروهای پل است که تقریباً هم‌سطح قرار گرفته و زمزمه‌ی آب در طبقه‌ی زیرین پل به‌خصوص در تابستان‌های گرم بسیار خوش‌آیند است.”
دن گارسیا درباره سی و سه پل این چنین می گوید: “این پل نیز از بناهای الله وردیخان اوندیلادزه گرجی است و با این که دشمنان و حاسدانش می گویند این بنا با پول ساخته شده است، نمی توانند انکار کنند که بانی شخص اوست. اما باور عموم مردم این است که الله وردیخان پل را به خرج خود ساخته است.”
بخش بالایی پل که برای عبور و مرور است دارای ۹۹ طاقچه می باشد که گفته می شود بر روی آنها نقاشی هایی کشیده بوده اند و امروزه هیچ اثری از آنها به چشم نمی خورد.
آدرس سی و سه پل اصفهان
این پل در استان اصفهان، شهر اصفهان، میدان انقلاب، خیابان چهار باغ عباسی واقع شده است.
خلاصه
بناهای تاریخی، عظمت و هویت یک شهر را در گذشته نشان می دهند و حفظ این آثار از جمله مهم ترین وظایف می باشد. متاسفانه با کمبود آب در زاینده رود سی و سه پل دچار آسیب هایی شده است زیرا معماری و ساخت آن به نحوی بوده که برای قرار گرفتن در آب مناسب است.
امیدواریم با رفع مشکل کم آبی شاهد پر آب بودن همیشگی زاینده رود و حفظ این اثر ارزشمند باشیم. حفر زمین های اطراف این اثر تاریخی برای ایجاد خطوط مترو نیز باعث نشست پل گردید. باید با ایجاد فرهنگ سازی در میان افراد بومی و گردشگران از آسیب رساندن به سی و سه پل ممانعت به عمل بیاوریم زیرا که این آثار در آیندگان نیز توجه چشم ها و دل ها را به خود جلب خواهند نمود.
نگاهی گذرا به برخی خدماتی که توسط مهمانداران و پرسنل تشریفات در قطارهای ۵ ستاره فدک ارائه می شود:
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
- قابلیت حرکت با سرعت حداکثر ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت
- تعبیه عایق صوتی مناسب جهت حذف صداهای مزاحم و افزایش سطح کیفی سفر
- تعبیه عایق حرارتی مناسب برای حفظ دمای مطلوب کوپه ها و آسایش مسافران
- طراحی تزئینات داخلی لوکس و مدرن به منظور جریان هوای تازه در واگن و ایجاد آسایش هر چه بیشتر مسافران
- قابلیت تنظیم دمای فضای داخل کوپه به صورت مجزا از ۲۲ تا ۲۶ درجه در تابستان و زمستان
- قابلیت تنظیم روشنایی در داخل کوپه و استفاده از چراغ های اختصاصی برای هر تخت
- تعبیه پریز برق داخل کوپه ها برای استفاده مسافران
- سامانه ی صوتی و تصویری بسیار متنوع و کامل با امکان انتخاب و نمایش مجموعه ای از فیلم ها و موسیقی های روز
- امکان استفاده مجزا هر یک از مسافران از سامانه صوتی و تصویری بدون تداخل با دیگران
- امکان مشاهده مسیر سفر و موقعیت لحظه ای در مسیر یاب سامانه صوتی و تصویری
- طراحی تخت هایی بزرگتر از تخت های قطارهای مشابه (۶۰۰×۱۷۶۰)
- ارائه ملزومات خواب به تعداد مسافران
- سرو غذاهای متنوع داخلی و خارجی مطابق با ذائقه و سلیقه ایرانی
- سرو نوشیدنی و میان وعده در طول سفر
- سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی وکیوم
- ارائه خدمات توسط مهمانداران حرفه ای و آموزش دیده
[/stextbox]
همچنین می توانید در هر لحظه از شبانه روز برای خرید بلیط قطار فدک از صفحه اصلی سایت استفاده نمایید.
قطار فدک رمز یک سفر با کیفیت است.
شرکت ریل پرداز نوآفرین با هدف ارائه خدمات متفاوت و ایجاد تمایز مبتنی بر خواسته های مشتریان، اقدام به خرید و بهره برداری از ۲۰۰ دستگاه واگن مسافری ساخت کشور آلمان با نام تجاری فدک نموده است.
کوپه‌های این واگن ها از امتیازات فوق‌العاده ای برخوردار هستند که مسافران در طول یک سفر طولانی هیچ‌گونه خستگی را احساس نمی‌کنند و می توانند به راحتی استراحت کنند.
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
در صورت نیاز و برای پاسخگویی به سوالات راجع به سفر با قطارهای فدک می توانید با شماره زیر با ما در ارتباط باشید.
[/stextbox]
