مسجد جامع قزوین را کهن ترین مسجد جامع ایران می دانند و به همین خاطر است که از نام مسجد عتیق و مسجد کبیر را نیز برای این مسجد استفاده میکنند. بدون شک این مسجد یکی از زیباترین بناهای قزوین برای بازدید گردشگران و توریست ها محسوب می شود. مسجد عتیق اولین و بزرگترین مسجد جامع ایران می باشد که بر روی بنای یک آتشکده زرتشتی بنا شده است.
بنای این مسجد در سال ۱۹۲ هجری ساخته شده است که بعد از یورش مغول ها تخریب میشود. اما به مرور مورد ساخت و مرمت قرار گرفته میشود و همچنین در دورههایی از تاریخ بخشهای جدیدی به آن اضافه میشود. البته در حال حاضر مهمترین قسمت های به جامانده از مسجد مربوط به دوره های سلجوقی و صفویه می باشد.
معماری مسجد عتیق قزوین
این مسجد عظیم بنایی با وسعتی بیش از۳۵۰۰ متر دارد. این بنا به دستور هارون الرشید، خلیفه عباسی در سال ۱۹۲ هجری ساخته شده است که روایات حاکی از آن است که قاضی ابوالحسن محمد بن زکریا و صاحب بن العباس بن سریح هم در ساخت این بنا با هارون الرشید شرکت داشتند. در قرن هفتم این مسجد دارای درهای متعددی بوده ولی امروزه دارای دو در ورودی از قسمت شرقی و یک در ورودی در شمال غرب می باشد.
مسجد جامع مانند مسجد النبی سبکی چهار ایوانی دارد. که این چهار ایوان در چهار طرف حیاط مربعی قرار گرفتهاند. ایوان شمالی و مناره های کاشی کاری شده این مسجد از دوران فرمانروایی شاه طهماسب صفوی می باشد. ایوان جنوبی مسجد نیز بسیار باشکوه و بی نظیر است و در راهروی آن دو ستون بزرگ قرار دارد که بر روی هر کدام لوح هایی از جنس سنگ مرمر نصب شده اند. ایوان غربی این مسجد نیز به دستور شاه سلیمان صفوی ساخته شده است.
همچنین در هرطرف ایوانها، رواق هایی است که نام امام جماعت همان زمان بر روی آنها هک شده است علاوه بر این در سمت رواق های جنوبی هم دو سکو به نام های طاق هارونی و طاق احمدیه دیده میشود.
کارکرد مسجد کبیر قزوین
از آنجا که در دین اسلام به اتحاد تأکید به خصوصی شده است، می توان یکی از کارکرد های مسجد از دید گاه پیامبر را جمع کردن امت مسلمان در کنار یکدیگر دانست. در زمان های بعد خلفا این توصیه پیامبر را سرلوحه خود قرار داده که باعث شد به جز مساجد دستور به ساخت مساجد جامع را نیز بدهند که حاصل این طرز تفکر می باشد. مجوز ساخت و همچنین نظارت و اداره این مساجد زیر نظر خلفا وقت می بوده است. ساخت یک مسجد جامع در اصل به معنای ساخت یک شهر در اطراف آن می بوده و همین نیز خود باعث تراکم جمعیت در آن منطقه می شده است.
گنبد آجری مسجد جامع قزوین
گنبد آجری دو پوش مسجد عتیق قزوین در سالهای ۵۰۰ تا ۵۰۹ هجری قمری توسط امیر خمار تاش عمادی بنا شده است. پنج کتیبه گچ بری شده زیبا بر روی گنبد فیروزه ای رنگ مسجد که در ضلع جنوبی مسجد است قرار گرفته. این کتیبه ها را می توان از شاهکار های هنر ایرانی دانست که با حمله مغول ها، همچنان استوار و پرشکوه باقی مانده اند.
کتیبه اول به خط ثلث و قلم درشت در هشت ضلع گنبد گچ بری شده که در این نوشته نام سازنده و مدت ساخت آن را میتوان دید. کتیبه دوم نیز به خط کوفی جلی بسیار زیبا می باشد. همچنین کتیبه سوم به خط کوفی مارپیچی است که کل سوره بقره را شامل میشود. کتیبه چهارم هم به خط نسخ ثلث می باشد و همچنین کتیبه پنجم به خط نسخ کوفی می باشد که در آن شرح تقسیم آب قنات نوشته شده است.
کتیبه ها مسجد عتیق قزوین
در این مسجد کتیبه های قدیمی، زیبا و با شکوهی وجود دارد. با وجود تخریب و از بین رفتن بخشی از کتیبه ها درگذر زمان، اما باز هم از دیدن آن ها سیر نخواهید شد. دری که به سمت طاق نمای شمالی باز میشود، از کتیبه قرآنی با رنگ آبی لاجوردی پوشیده شده است. همچنین کتیبه ای باریک که بین این دو طبقه قرار دارد به خط نستعلیق و رنگ لیمویی نوشته شده است که مربوط به دوره شاه عباس دوم صفوی می باشد.
علاوه بر این ها کتیبه ای به نسخ عالی از سوره جمعه در سردر غرفه بالایی قرار گرفته که به رنگ طلایی در کاشی لاجوردی نقش شده است. دو طرف درگاه های زیر گنبد، لوحه هایی از جنس سنگ مرمر نیز قرار دارد.
مرمت اولیه مسجد قزوین
مسجد قزوین در طول تاریخ بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. از مهم ترین خرابی ها و خسارات مسجد، ایوان جنوبی آن می باشد که در زمان حمله مغول به آتش کشیده شده بوده و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. مستندات تاریخی نشان میدهد که اولین مرمت در سال ۳۹۳ هجری توسط ابواحمد کسائی انجام شد و بار دیگر در سال ۴۱۳ هجری به دستور سالار ابراهیم مرزبان تغییراتی در مسجد انجام شده است.
آب انبار مسجد جامد قزوین
آب انبار مسجد جامد قزوین یکی از دیدنی ترین قسمت های این مسجد می باشد. این آب انبار بزرگ و قدیمی توسط یکی از امرای شاه سلیمان صفوی در دوره صفوی ساخته شده است. این قسمت از مسجد با وجود اینکه دارای ساختمان ساده و بدون تزیینی است اما باز هم وقتی از کنار آن عبور میکنید، بیاختیار محو تماشای آجرهای قدیمی آن خواهید شد.
دیوارهای آب انبار حدود ۲٫۵ متر قطر دارند و مخزن آن نیز گنجایشی برابر با ۱۸۰۰ متر مکعب آب را دارد. برای رسیدن به شیر آب انبار باید ۳۲ پله سنگی را پشت سر بگذارید. همچنین میتوانید کتیبه مرمرین به خط نستعلیق ممتاز را هم در آب انبار ببینید.
قنات مسجد عتیق قزوین
در بین ایوان شرقی و حوض بزرگ حیاط، آبخوری ای وجود دارد که از پلکان آن که پایین بروید به قنات خمارتاش خواهید رسید. آب این قنات با عبور از وسط آبخوری به طرف جنوب شهر میرود و در خارج دروازه شاهزاده حسین جاری میشود.
کوزه سنگ و سفال مسجد کبیر قزوین
موزه مسجد عتیق در شبستان غربی در سال ۱۳۹۲ به تصیم میراث فرهنگی شهر افتتاح گردید. در این موزه از انواع سفالینه ها، سنگ نگاره ها، کاشی و… به نمایش گذاشته اند. موزه مسجد عتیق مانند سایر موزه های قزوین دارای جلوه های زیبایی می باشد
موزه دریچه ها مسجد جامع قزوین
این موزه که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است در انتهای راهرو شرقی مسجد قرار گرفته است.
نگاهی گذرا به برخی خدماتی که توسط مهمانداران و پرسنل تشریفات در قطارهای ۵ ستاره فدک ارائه می شود:
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
- سرو پیش غذا / غذای اصلی گرم به همراه نوشیدنیهای انتخابی / و دسر
- ارائه نوشیدنی گرم و سرد برحسب درخواست، به صورت نامحدود(چای، نسکافه)
- ارائه سرویس خواب با کیفیت بالا و متمایزنسبت به سایرقطارها
- مجهز به سیستم صوتی و تصویری پیشرفته IPTV با قابلیتهایی از قبیل انتخاب از طیف متنوعی از فیلمها، انتخاب موسیقی و نمایش ادعیه
[/stextbox]
شما عزیزان می توانید در هر لحظه از شبانه روز برای خرید بلیط قطار مشهد قزوین رفت و برگشت از خدمات قطار فدک استفاده کنید.
قطار فدک رمز یک سفر با کیفیت می باشد.
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
در صورت نیاز می توانید با شماره زیر با ما در ارتباط باشید
[/stextbox]