قطار، یکی از وسایل نقلیۀ قدیمی در ایران است که از سال 1306 تا کنون فعالیت میکند. امروزه در بسیاری از شهرهای کشور، ایستگاههای راه آهن وجود دارند که خزر را به خلیج فارس و شرق را به غرب متصل کرده اند. مسیرهای قطار ایران، راههای ارتباطی مختلفی در کشور فراهم کرده اند.
برخی از این محورها، حیاتی تر هستند و به عنوان خطوط اصلی برای حمل و نقل استفاده میشوند. در این مقاله از سایت قطار فدک قرار است با مهم ترین مسیرهای ریلی از جنوب، شرق، غرب و شمال کشور آشنا شویم. همچنین زیباترین مسیرهای قطار را معرفی میکنیم تا نقشۀ کاملی از خطوط ریلی کشورمان داشته باشیم.
تاریخچۀ کوتاه از راه اندازی مسیرهای قطار ایران
از شروع راه اندازی خطوط راه آهن ایران در مهرماه 1306، یازده سال طول کشید تا خط آهن سراسری شمال به جنوب، از بندر گز به بندر امام خمینی به بهره برداری برسد. این خط آهن که از کرانۀ دریای خزر به سواحل خلیج فارس میرسد، یکی از مهم ترین خطوط راه آهن کشور است که از زمان بهره برداری آن تا کنون، استفادههای زیادی از آن شده است.
خطوط ریلی کشور با طول بیش از 14 هزار کیلومتر، امکان ارتباط مسیرهای مختلفی را در کشور فراهم کرده اند. راه آهن ایران در سالهای گذشته و به لحاظ کیفی و کمی، پیشرفتهای زیادی داشته و استانداردهای تازه ای به خدمات خود اضافه کرده است.
بیشتر بخوانید: قطار تهران رشت، خرید بلیط رفت و برگشت با پشتیبانی 24 ساعته
کدام شهرها و استانهای کشور قطار دارند؟
در حال حاضر، بسیاری از شهرهای کشور مجهز به خطوط راه آهن هستند. از جمله استانهایی که فاقد خطوط ریلی هستند میتوان به کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، آذربایجان شرقی، چهارمحال و بختیاری، ایلام، کرمانشاه و خراسان شمالی اشاره کرد.
این استانها نیز در آینده ای نزدیک به خطوط ریلی کشور خواهند پیوست. در استانهایی که مجهز به راه آهن هستند، تردد قطارهای بین شهری و بین استانی به صورت روزمره در جریان است. محورهای اصلی خطوط ریلی کشور شامل موارد زیر هستند:
- محور شمال و خراسان
- محور جنوب، شرق و غرب
- محور آذربایجان
محور شمال و خراسان: اصلی ترین خط راه آهن
محور راه آهن شمال و خراسان، یکی از خطوط راه آهن اصلی در کشور محسوب میشود که تردد مسافران در آن بسیار زیاد است. مهم ترین ایستگاههای بین راهی این محور شامل ورامین، گرمسار، سمنان، شاهرود، دامغان، اسفراین، نیشابور، کاشمر، فرامین و نقاب هستند.
این محور شامل خطوط فرعی مختلفی نیز هست که اگر قصد سفر به فیروز کوه، بهشهر و گرگان را داشته باشید، میتوانید در ایستگاه گرمسار برای تغییر خط سفر خود اقدام کنید. محورهای فرعی که شهرهای مرزی و بندری را در شمال شرق به هم متصل میکنند، از زیباترین مسیرهای ریلی کشور به حساب میآیند که از دل جنگلها و مناطق کوهستانی میگذرند.
بیشتر بخوانید: معرفی و راهنمای شهربازیهای مشهد
محور جنوب، شرق و غرب: بزرگ ترین محور ریلی
خطوط راه آهن جنوب، شرق و غرب، بزرگ ترین محور ریلی کشور هستند که اهمیت زیادی دارند. در این محور، مسافرین بین 300 ایستگاه جا به جا میشوند. محورهای جنوبی از مبدأ تهران، به 7 محور تقسیم میشوند که شامل شهرهای شیراز، اصفهان، یزد، غرب، جنوب شرق، شرق و بندرعباس هستند. این مسیر از پرترددترین مسیرهای ریلی کشور است که روزانه، هزاران مسافر را جا به جا میکند.
محور آذربایجان: خط راه آهن کوتاه ولی مهم
محور ریلی آذربایجان، کوتاه ترین خط ریلی کشور محسوب میشود که حدود 70 ایستگاه در شهرهای شمال غربی دارد. اگر چه آمار تردد مسافر در آن مانند دیگر محورها نیست اما سالانه مسافرین زیادی را به شهرهای مرزی جلفا و شهرهای میانۀ راه میرساند.
به خصوص که این خط راه آهن، یکی از محورهای زیبای ریلی است و جذابیت زیادی برای مسافران دارد. ایستگاه مرکزی آن، قزوین است که قطارهای آن با عبور از تهران، زنجان و مراغه، در نهایت به تبریز میرسند.
برای اطلاع از قیمت، تاریخ و شرایط بلیط قطار تهران رشت کلیک کنید.
نقشه ای کامل از خطوط ریلی کشور ایران
خطوط ریلی کشور به بیش از 14 هزار کیلومتر میرسند. در حال حاضر، مهم ترین خطوط راه آهن کشور شامل مسیرهای میاندشت-بندر امام با طول 92 کیلومتر، تهران-گرمسار با طول 926 کیلومتر، بافق-بندرعباس با طول 633 کیلومتر، تهران-آپرین با طول 198 کیلومتر، فریمان-سرخس با طول 170 کیلومتر، بادرود-میبد با طول 245 کیلومتر و در انتها، خط ترانزیتی بندرعباس-شمال شرق با طول 800 کیلومتر هستند.
بیشتر بخوانید: بهترین جاهای دیدنی مشهد
مهمترین مسیرهای قطار ایران از دیرباز تا کنون
صنعت ریلی کشور در دهههای گذشته، پیشرفت زیادی داشته و ساخت و توسعۀ آن با سرعت زیادی صورت گرفته است. برخی دیگر از مهم ترین مسیرهای خطوط ریلی کشور شامل موارد زیر هستند:
- خط ریلی تهران-بندر ترکمن: در سال 1316 بیشترین بهره برداری را داشت و برای انتقال سلاح جنگی و مهمات به روسیه به کار میرفت.
- خط ریلی تهران-بندر امام خمینی: یکی از مهم ترین مسیرها برای جا به جایی محصولات صادراتی و وارداتی بوده و توزیع فرآوردههای نفتی و حمل و نقل انواع کالا در داخل کشور از طریق آن صورت میگیرد.
- خط ریلی گرمسار-مشهد: طولانی ترین مسیر ریلی کشور با طول 812 کیلومتر است و بخش قابل توجهی از مسیر تهران به مشهد را در برگرفته و تعداد زیادی از زائران امام رضا (ع) از طریق آن جا به جا میشوند.
- خط ریلی قم-زرند: این خط، مسیر ارتباط مرکز کشور با کرمان است و از لحاظ جا به جایی محمولههای عظیم کارخانجات بزرگ، اهمیت ویژه ای دارد.
از دیگر مسیرهای قطار ایران که به سایر شهرها تردد دارند، میتوان به مسیرهای خرمشهر-اهواز، تبریز-وان، تبریز-جلفا، اصفهان-بندرعباس، اندیمشک-اهواز، گرگان-پل سفید، کرج-تبریز، شیراز-اصفهان، اندیمشک-درود، یزد-کرمان، یزد-بندرعباس، کارون-ماهشهر و درود-دشت سفید اشاره کرد.
برخی دیگر از اقدامات خطوط ریلی کشور و مسیرهای در حال بهره برداری نیز شامل احداث خط سریع السیر تهران-اصفهان، راه آهن قزوین-رشت، خط ریلی رشت-انزلی، مسیر ریلی کرمانشاه، مسیر ریلی اردبیل و مسیر ریلی کرمان-زاهدان هستند.
تجربۀ سفری بی نظیر در زیباترین مسیرهای قطار ایران
سفر با قطار، حس بسیار خوبی دارد. به خصوص اگر این سفر، از دل طبیعت بکر و وحشی باشد. تماشای منظرههای بی نظیر از پشت پنجرههای قطار، تجربۀ سفری بی نظیر را برایتان به ارمغان خواهد آورد. در ادامه با برخی از زیباترین مسیرهای قطار ایران آشنا میشویم.
- مسیر تهران-ساری: این مسیر، 24 ایستگاه دارد که از دل مناظر طبیعی میگذرد. بعد از پل سفید، وارد جنگلهای کوهستانی شمال میشوید، از سد لفور و پارک جنگلی جوارم گذشته و بازدیدی از پل ورسک و تونل گدوک خواهید داشت.
- مسیر مشهد-ساری: این مسیر نیز از جنگلهای بکر شمال میگذرد و حدود 14 ساعت طول میکشد تا به مقصد برسید و در طول سفر، صخرهها و کوههای شگفت انگیز، جنگل و طبیعت بکر، حالتان را جا خواهند آورد.
- مسیر قزوین-رشت: با سفر در این مسیر، شاهد بزرگ ترین پل راه آهن کشور خواهید بود. پل منجیل که طول آن به 1430 متر میرسد، شما را با نمایی زیبا از جنگل، شالیزار و رودخانه روبرو میکند.
- مسیر تهران-اهواز: این مسیر 15 ساعته نیز شما را با انواع مختلف طبیعت روبرو خواهد کرد. به خصوص اگر سفرتان به شکلی برنامه ریزی شود که در طول روز به لرستان برسید و از دیدن چشمهها و آبشارهای فراوان آن لذت ببرید.
شرکتهای حمل و نقل فعال در خطوط ریلی کشور
قطارهای کشور با توجه به حجم بالای مسافران، از کیفیت و امکانات مختلفی برخوردار هستند. بنابراین لازم است هنگام تهیۀ بلیط قطار، به شرکت مورد نظر، خدمات و ویژگیهای آن توجه داشته باشید. زیرا هر یک از این شرکتها، خدمات متفاوتی ارائه میدهند که قطعاً تأثیرات زیادی روی کیفیت سفرتان خواهند داشت. در حال حاضر، شرکتهای زیادی در سیستم حمل و نقل ریلی کشور مشغول به فعالیت هستند.
شما میتوانید با توجه به مسیر حرکت، بودجۀ سفر و هدف خود، یکی از آنها را انتخاب کنید. قطارهای 5 ستاره فدک، خدمات و امکانات بی نظیری برای مسافران ایجاد کرده اند. قطارهای سریع، عایق صوتی و حرارتی کوپهها، امکانات روشنایی مناسب، مسیریابی لحظه ای، تختهای راحت و بزرگ، سرو انواع غذا و دسر، بهداشت مناسب و ارائۀ خدمات توسط مهمانداران حرفه ای، تنها بخشی از تجربۀ سفر شما خواهند بود.
جمعبندی
- مسیرهای قطار ایران با طول بیش از 14 هزار کیلومتر، شهرها و استانهای مختلف کشور را به هم وصل کرده اند.
- در حال حاضر، بسیاری از استانهای کشور متصل به خطوط ریلی هستند و در چند استان دیگر نیز برنامههای عمرانی در حال طراحی و اجرا هستند.
- مسیرهای ریلی کشور شامل سه محور اصلی هستند که شامل خطوط ریلی شمال و خراسان، محور آذربایجان و خطوط راه آهن جنوب، شرق و غرب هستند.
- در بین شرکتهای حمل و نقل فعال در خطوط ریلی، شرکت قطارهای فدک با خدمات با کیفیت، تجربۀ بی نظیری برایتان به ارمغان خواهد آورد.
- سفر پنج ستاره، خدمات پذیرایی بین المللی، سرگرمیهای متنوع در طول سفر و پشتیبانی 24 ساعته، تنها بخشی از مزایای سفر با فدک هستند.
هرچند که احداث خط آهن هزینه بر است ولی باوجه به هزینه های جاری آن در دراز مدت صرفه اقتصادی داشته و مهمتر از آن ایمن بودن این وسیله است و چنانچه خطوط دو خطه باشد و با سرعت بالا حرکت کنند به مراتب بهتر از هواپیما است لطفا در توسعه آن دریغ نکنید
سلام
بله کاملا حق با شماست. یکی از مهمترین برنامه های قطارهای 5 ستاره فدک در سال 98، توسعه ناوگان است. یطوریکه شهرهای بیشتری بتوانند از خدمات این قطار استفاده نمایند.
قطار بی خطر ترین وراحتترین وسیله ای است برای مسافرت برای معلالین وبیمارانی که وضعیت اقتصادی خوبی ندارند متاسفانه قطار ایران بقدری کهنه است که هر انسان عادی میترسه سوار بشه اگر کوپه های ۴ نفری با صندلی راحتی بطوری که صرای قطار سر آدم رو بدرد میاره کمی به سرعتش توجه کنند خیلی خوب میشه
قطارهای 5 ستاره فدک با طراحی ارگونومیک کوپه و تخت ها، سفری راحت برای مهمانان مسن و یا مهمانانی که دارای مشکلات حرکتی هستند خواهد داشت. همچنین در صورت درخواست مهمان، مهمانداران قطارهای فدک جهت تردد از درب قطار تا کوپه، ویلچیر در اختیار مهمان خواهند گذاشت
قطارهای 5 ستاره فدک دارای کوپه های ارگونومیک و کاملا لوکس می باشد. در این قطار شما دیگر نگران کهنه و یا کثیف بودن کوپه نخواهید بود.
درود فراوان
برای ۱۵ و ۱۶ خرداد بلیط قطار از شیراز به تهران وجود دارد ؟ شما اصلا از شیراز به تهران سفر دارید؟
سلام
خیر متاسفانه قطارهای فدک در این مسیر سرویس ندارد
باسلام…
درخواستی داشتم و امیدوارم که این درخواست رو به مدیران ارشد مجموعه انتقال بدید…
همان طور که خودتون اعلام داشتید الویت اولیه مجموعه توسعه ناوگان هست ازتون خواهشمندیم باتوجه به حجم زیاد مسافرت از زاهدان به تهران با قطار هرچه زود تر اقدام به تحت پوشش قرار دادن این خط ریلی هم بکنید ممنون
سلام
ببخشید فاصله تبریز تا مشهد با قطار چند ساعته؟
سلام.24 تا 26 ساعت
تو گوگل مپ بزن حدود 1700 کیلو متره پیاده حدود350 ساعت راهه
مدیر محترم سایت سلام.
لطفا صفحهی بالا را چک دوباره بفرمایید:
نقشهها به روز نیستند: (محور اراک -همدان و قزوین- رشت اضافه نشدهاند)
زیر نویس یکی از نقشه ها غلط دارد: نقشه کامل خطوط ریلی ایران
جمع محورهایی که در اول نوشته معرفی کرده اید، میشود ۳۰۷۲ کیلومتر. این را که به ۴۵۰۰ قبلی اضافه کنیم، می شود ۷۵۷۲۰ کیلومتر تا ۱۳۴۰۰ ادعایی کارمندهای آمار سازْ تقریبا ۵۸۰۰ تا فاصله دارد یعنی حدود ۹۰ درصد خطای عمدی.
از پاسخ ادعایی کارمندان عالی رتبه ی آمار ساز معمولا و در نهایت این استنباط میشود که در این مواقع، خطوط فرعی را تنگِ این عدد ها می زنند و به آمار فرو می کنند تا آمار عملکرد پرافتخار را بالاتر ببرند. یعنی کاری که در همهی ادارات مثل نان شب واجب است.
اما کیست که نداند معنای محور مواصلاتی را!
محور مواصلاتی (# خط اصلی) همان است که دو نقطه ی راهبردی را به هم وصل میکند و اسم در میکند برای همان دو نقطه، مثلا تهران – کرمانشاه. و نه تهران- کرمانشاه با همه ی خطوط فرعی و ایستگاهی و معدنی و صنعتی در حولِ ایستگاه های آن محور.
چنان چه در محاسبه ی محور های قبل از ۱۳۵۷ هم ، همین ملاک و اصل ممیزه مطرح بوده و گفته شده ۴۸۰۰ کیلومتر (دوستان آمار ساز، حتی در نقل آن کیلومتراژِمشهور همْ ۳۰۰ تا کف رفته اند).
این کار متاسفانه تازگی ندارد و من در طی دوران خدمتام بارها به این “کم فروشی آماری” اشاره کرده ام.
===============
برای معرفی این کمترین:
یکی از کارهای مخلص در سال ۱۳۶۳ ویراستاری اولیه ی جزوه ی اطلاعات عمومی راه آهن در مرکز آموزش راه آهن بوده که هیچ امضایی زیر یا اول آن وجود نداشت، چرا که هیچ کس نمی خواست راست و دروغ هایش را به گردن بگیرد. قرار بود جزوه ی آبرومندتری به دست دانشجویان برسد.
اما کار دیگرم در سال ۱۳۸۹ در همان مرکز آموزش راه آهن، تالیف و ترجمه ی دو جلدیِ “ایمنی و ریل” بود که خوشبختانه با اشتباهاتی کم، در اختیار مراکز علمی ایران قرار گرفت.
با احترام، کشانی
سلام به ایده من مسیر تبریز/مشهد از مسیر هایی است که مسافرین زیادی دارد و تا به حال چهار بار با قطار به مشهد رفتم با اینکه کوپه ها خوب و راحت بودند ولی تفریح کم قابل پخش فیلم از طریق USB نبودن باعث خسته شدن در این مسیر میشود و من با تحقیقاتی که در مورد شرکت شما کردم به اطلاعاتی رسیدم که قطار های فدک علاوه بر تازه و راحت و ارگونومیک بودن قابل پخش فیلم توسط خود مسافر میباشد و این کار باعث میشود نه فیلم قدیمی و با کیفیت پایین دید و هم باعث میشود مسافر با پخش فیلم مورد علاقه خود اصلا گذر زمان را نفهمد اگر لطف کنید به مسیر تبریز/مشهد هم یک قطار تخصص دهید چون زمان این مسیر حدود 25 ساعت است و با این کار لطف بزرگی در راحتی سفر مردم تبریز کرده آید
ممنون
سلام
ضمن تشکر از حسن توجه شما
مسیرها تحت پوشش قطارهای فدک در آینده نزدیک توسعه خواهد یافت
سلام
كاش راه اهن ساري به بندر عباس افتتاح مي شد
سلام
انشااله
سلام
راه آهن امروزه جزو نیاز های اساسی هر کشوری است، با پیشرو بودن در این امر مهم و ریل گزاری مناطق مهم کشور و به مرور همه شهر های ایران، انشاالله شاهد پیشرفت در این حوضه خواهیم بود.
البته در آینده ای نه چندان دور؛ قطار های برقی پیشرو این صنعت خواهند بود که امیدوارم شرایط و بستر این کار هر چه زود تر در کشورمان مهیا بشه.