رزرو همزمان هتل و قطار

معرفی شاهچراغ شیراز : آرامگاه احمد بن موسی کاظم (ع)

16 مهر 1398
یک نظر
جاذبه های گردشگری, شیراز
زمان مطالعه: 5 دقیقه
893

حتما همه ما نام شاهچراغ شیراز را بارها شنیده ایم و اما شاهچراغ کجاست و چرا به این مکان شاهچراغ می گویند؟ طی این مقاله قصد داریم برای شما شرح سرگذشت شاهچراغ ، تاریخچه شاهچراغ شیراز، دلیل نامگذاری و اطلاعاتی مفید دیگر درباره این مکان مقدس به شما ارائه دهیم. با ما همراه باشید.

شاه چراغ کیست؟

میر سید احمد، فرزند امام موسی کاظم (ع) کسی است که با نام شاه چراغ شناخته شده است. شاه چراغ امروزه مکانی دیدنی ست که در شهر شیراز همگان می شناسند و مقبره میر سید احمد می باشد. میر سید احمد برادر امام رضا (ع) و بزرگترین فرزند امام موسی کاظم (ع) است. شهادت او به دست افراد مامون در راه سفر به خراسان در شهر شیراز اتفاق افتاد.

شاه چراغ در سال ۲۱۸ هجری قمری به شهادت رسید و او را در شیراز در مکانی که امروزه با نام او شناخته شده است (شاهچراغ) دفن کردند.

زندگینامه شاه چراغ

تا کنون منابع دقیقی از تاریخ تولد شاه چراغ عنوان نشده است ولی دانشمندان و مورخان در حال انجام تحقیقات برای دست یافتن به تاریخ دقیق تولد شاه چراغ بودند که در نتیجه این تحقیقات مشخص شد که تاریخ به صورت کاملا معین معلوم نیست. بنابراین یک روز را به مناسبت بزرگداشت شاه چراغ به او اختصاص دادند.

چنانچه گفته شد شاه چراغ با نام میر احمد فرزند امام موسی کاظم (ع) هستند و مادر ایشان همسر امام موسی کاظم از جمله پرهیزگارترین زنان در نگاه امام محسوب می شدند چنانچه امام اسرار خود را نزد ایشان نگه می داشتند. مادر شاه چراغ به ام احمد مشهور هست.

[irp posts=”2389″ name=”بلیط قطار تهران به شیراز”]

تاریخچه شاه چراغ

شاه چراغ اکنون بنایی بسیار دیدنی و ارزشمند در شهر شیراز می باشد که آن را در سده ۶ هجری قمری در زمان اتابکان فارس احداث نمودند.بازسازی و مرمت این بنا در سال ۷۴۵ هجری قمری توسط مادر شاه شیخ ابو اسحاق اینجو پادشاه فارس ملکه تاشی خاتون به انجام رسید.

بازسازی این بنا تقریبا ۵ سال به طول انجامید و پس از آن آرامگاهی گنبدی شکل بر روی بقعه قبلی ساخته شد. ملکه تاشی خاتون در کنار مقبره ای که برای شاه چراغ بنا کرده بود مدرسه ای نیز احداث نمود و علاوه بر آن اقدام به وقف مغازه های بازار نزدیک آن حرم به شاه چراغ نمود.

یکی از جهانگردان در سال ۷۴۸ هجری قمری بیان نموده است که مقبره و آرامگاه شاهچراغ ارزش زیادی برای مردم شیراز دارد و آنها این مقبره را نشان تبرک می دانند. همچنین او از تاشی خاتون اینگونه یاد می کند که در کنار مزار شاهچراغ مدرسه و زاویه ساخته و از این طریق به مسافرانی که به آنجا سفر می کنند غذا می دهد. او در سخنان خود از قرآن خواندن قاریان نیز بر سر مزار شاه چراغ یاد کرده است.

سال ۹۱۲ هجری قمری شاه اسماعیل صفوی بازسازی بزرگی بر این مقبره انجام داد و این موضوع در حالیست که نزدیک به ۸۵ سال پس از آن زلزله ای در سال ۹۹۷ تا حد زیادی به گنبد آسیب رسانید که این زلزله به بازسازی مجدد منتج شد.

بازسازی و ساخت مجدد و بهتر کردن ساخت این مقبره در سال ۱۱۴۲ هجری قمری به دست نادرشاه افشار اتفاق افتاد. نادرشاه عهد بسته بود که در صورت پیروزی بر افغان ها و دستیابی به شیراز اقدام به بازسازی شاه چراغ نماید.

بنابراین پس از این پیروزی ۱۵۰۰ تومان را برای این کار کنار گذاشت. او گفته بود که یک قندیل بسیار بزرگ در زیر گنبد آویزان کنند که وزن آن ۷۲۰ مثقال بوده و از طلا و زنجیری از جنس نقره تولید شده بود. متاسفانه طی زلزله ای مجدد در سال ۱۲۳۹ هجری قمری به شیراز و همچنین شاه چراغ آسیب فراوان زده شد.

یکی از افرادی که این زلزله را با چشمان خود دیده است نویسنده کتاب تذکره دلگشا است. او می گوید: گنبد بقعه شاهچراغ که از غایت ارتفاع، آفتاب جهان تاب هر روز در نیم روز خود را در سایه آن کشیدی، به یک دفعه چنان بر زمین خورد که زمین شکافته و در اعماق خاک فرو رفت… و آن عمارات عالی… تو گویی همیشه ویران بوده…”
در نتیجه این زلزله شدید، قندیل شاه چراغ را فروختند تا از طریق پول آن شاه چراغ را بازسازی مجدد نمایند.

طی سالهای مختلف شاه چراغ را بارها و بارها بازسازی کرده و تغییراتی در آن اعمال نموده اند تا امروزه ما آن را این چنین که مشاهده می نمایید، می بینیم.

معماری شاه چراغ

معماری حرم شاهچراغ شیراز — حرم شاهچراغ شیراز

شاه چراغ دو درب ورودی دارد که درب های اصلی آن هستند. این دو در را به نحوی ساخته اند که در سمت های جنوبی و شمالی حرم واقع شده اند و دو سردرب بزرگ کاشی کاری شده در بالای آنها وجود دارد. حرم شاه چراغ و برادرش میر محمد هر دو در این بنا قرار گرفته اند. همچنین در این مکان اتاق هایی دورتا دور حیاط آن مشاهده خواهید نمود. با دیدن سقف ایوان حرم منبت کاری های زیبایی خواهید دید که شکوه خاصی به این بنای ارزشمند بخشیده اند.

چرا آرامگاه احمد بن موسی را شاه چراغ می نامند

قصه ای جذاب در این نام نهفته است که قصد داریم آن را برای شما بازگو نماییم. تا دوره عضدالدوله دیلمی شخصی به نام شاه چراغ وجود نداشت و هیچ کس از او و حتی آرامگاهش خبر نداشت. در اطراف سنگ قبر او خانه هایی ساخته بودند و حتی روی سنگ قبر او نیز سرشار از گل بود.

یکی از افرادی که در نزدیک این مقبره خانه ای گلی داشت پیرزنی بود که شب های جمعه چراغی بسیار روشن در بالای گل هایی که روی سنگ قبر شاه چراغ را پوشانیده بودند مشاهده می نمود و می دید که این چراغ تا صبح می درخشد.

پیرزن تصمیم گرفت این امر را نزد امیر عضدالدوله دیلمی عنوان نماید زیرا که می پنداشت احتمال دارد این مکان مزار یکی از اولیای خدا باشد. امیر به پیرزن گفت که شب جمعه او به خانه اش می آید و بنا براین شد که با روشن شدن چراغ پیرزن امیر را از خواب بیدار نماید. آن شب نیز همانند شب های پیشین پیرزن نور چراغ را حتی به مراتب بیشتر از شب های قبل دید و در نتیجه با فریاد شاه را از خواب بیدار کرد و گفت: شاه چراغ.

زمانیکه امیر بیدار شد در حقیقت نوری که پیرزن از آن وصف می کرد را با چشمان خود دید و به سمت آن تل گل حرکت کرد ولی وقتی به بالای آن رسید هیچ نوری وجود نداشت. با بازگشتن از آن مزار دوباره نور بیشتر و بیشتر می شد. در نهایت پس از بررسی، مزار فرزند امام موسی کاظم (ع) را در آنجا یافتند و امیر فرمان به ساخت آرامگاهی برای ایشان داد. شیعیان این مکان را بسیار متبرک می دانند و هرساله جمعیت زیادی ایشان را زیارت می کنند و از مقبره شاه چراغ دیدن می نمایند.