چطور راننده قطار شویم؟

قطار یکی از شگفت‌انگیزترین وسایل نقلیه است. بسیاری از افراد در کودکی رؤیای رانندگی با آن را در ذهن پرورانده‌اند و خود را یک لوکوموتیوران تصور کرده‌اند که  قطاری را به حرکت درآورده و به تقلید صدای بوق قطار در تونل‌ها پرداخته‌اند. در دنیای واقعی هدایت لوکوموتیو به‌آسانی رؤیاهای کودکی نیست؛ زیرا تبدیل‌شدن به راننده قطار نیازمند تحمل سختی‌های بسیاری است. در طی سفر، راننده باید کاملاً هوشیار باشد و امکان استراحت برای او فراهم نیست؛ همچنین لوکوموتیوران باید تمامی اجزای قطار را به‌خوبی بشناسد و در هنگام خطر بهترین فرمان را صادر کند؛ اما دانستن این نکات کلی هم لازم اما کافی نیست. اگر دوست دارید راننده قطار شوید، یا می‌خواهید پروسه تبدیل‌شدن به یک راننده قطار حرفه‌ای را برای فرزندتان شرح بدهید، این مقاله را تا انتها بخوانید.

اطلاعات جامعی که طی سرفصل‌های زیر ارائه خواهد شد، به شما کمک می‌کند تا ابعاد این شغل مهم را بهتر بشناسید.

کابین قطار چیست؟

کابین یا کوپه قطار بخش اصلی این وسیله نقلیه است. مسافران در کابین‌های قطار قرار می‌گیرند و راننده باید به خوبی اجزای کابین قطار را شناخته و با دانش و تسلط بر خصوصیات متفاوت هر کابین، قطار را به بهترین شکل هدایت کند. شکل قرارگیری وسایل در هر کابین تفاوت هایی دارد اما این تفاوت ها به گونه ای نیست که هدایت قطار را با مشکل مواجه کند.

داخل کابین لوکوموتیو چه می‌گذرد؟

کابین لوکوموتیو دارای پنل فرماندهی است که کلیه تجهیزات مربوط به فرمان‌های حرکت، ترمزهای سه و شش دنده، مارش و کلیدها روی آن نصب شده است. این کابین به برخی امکانات رفاهی مانند آبسرد کن و بخاری مجهز است.

همه قطعات مکانیکی مانند استارت، باطری، ژنراتور، موتور و سیلندر نیز در همین کابین جای داده شده است. کابین راننده از طریق قلاب به سایر کابین و واگن‌ها متصل است.

خصوصیات اخلاقی مهم برای یک راننده قطار

یک راننده قطار خوب باید ویژگی‌های مهمی داشته باشد. دقت کنید که یکسری از این ویژگی‌ها به‌صورت ارثی در هرکسی وجود دارند و تعدادی از آن‌ها هم اکتسابی است. شما می‌توانید با تلاش، تمرین و تکرار این خصوصیات را به دست آورید.

• صبر و تمرکز بالا

یک راننده قطار در زمانی که در حال رانندگی است، نمی‌توان محل کار خود را ترک کند و باید همیشه تمرکز بالایی داشته باشد. حواس‌پرتی برای چنین کسی برابر با خطر بسیار بزرگی خواهد بود.

• سلامت کافی و دید مناسب

یک لوکوموتیوران علاوه بر جان خودش، جان عده دیگری هم در دست گرفته است. همین موضوع باعث می‌شود که کار حساسی پیشرو داشته باشد. برای انجام یک کار حساس هم باید سلامت جسمانی و البته روحی داشت. یکی از مهم‌ترین مواردی که باید به آن دقت داشته باشید، دید مناسب است.

• واکنش سریع در هنگام بروز اتفاق

رانندگی با قطار دنیایی کاملاً متفاوت با رانندگی ماشین دارد اما یک موضوع در رانندگی هر دو وسیله نقلیه حائز اهمیت است. راننده باید بتواند در هنگام بروز اتفاق به‌خوبی و در زمان مناسبی واکنش نشان بدهد. اگر به رانندگی با قطار علاقه‌مند هستید، این خصوصیت را به دست آورید، با تمرین و تکرار می‌توانید به‌ خوبی و در زمان مناسب بهترین عکس‌العمل را از خودتان نشان بدهید.

• مسئولیت‌ پذیری

برای انجام هر کاری شخص باید مسئولیت‌ پذیر باشد. حالا این کار می‌تواند موارد ساده‌ای باشد یا یک کار مهمی مثل رانندگی قطار که با جان مردم سروکار دارد. اگر دوست دارید در آینده راننده قطار باشید، باید بر روی خصوصیت مسئولیت‌پذیری خود، کار کنید.

• روحیه کار تیمی

شاید برای شما جالب باشد که رانندگی قطار یک کار تکی و انفرادی نیست. مثلاً در یک ماشین سواری شما به‌تنهایی رانندگی می‌کنید و نیازی نیست که برای کسب اطلاعات موردنیاز خود با کسی در ارتباط باشید، در صورتی‌که در قطار این‌طور نیست. این خصوصیت اخلاقی هم از آن‌هایی است که با مرور زمان و به‌ سادگی می‌توانید آن را تقویت کنید.

• مدرک تحصیلی

برای اینکه بتوانید راننده قطار شوید، باید حداقل مدرک تحصیلی دیپلم داشته باشید. شما باید مدرک دیپلم خود را در رشته ریاضی و فیزیک اخذ کرده باشید. البته با مدرک فوق دیپلم در رشته‎ های ریاضی، مکانیک، الکتروتکنیک، برق و الکترونیک هم می‌توانید به رانندگی با قطار مشغول شوید. با توجه به مدرک تحصیلی مورد نیاز برای رانندگی با قطار، می‌توان به این موضوع پی برد که این شخص باید در رابطه با برق و الکترونیک و مکانیک اطلاعاتی داشته باشد. پیشنهاد می‌دهیم که جدا از مدرک تحصیلی در این موارد هم اطلاعاتی را کسب کنید که خالی از لطف نیست.

 لوکوموتیوران چه وظایفی بر عهده دارد؟

• کنترل مسیر در طول سفر

• ارائه اطلاعات کافی به مسافران در صورت نیاز.

• کنترل همه درهایی که به‌صورت اتوماتیک باز و بسته می‌شوند.

• بررسی قطار پس از رسیدن به مقصد و تحویل آن به راننده بعدی.

• تسلط به قوانین و مقررات، تابلوها و نشانه‌های طول مسیر.

• اطمینان از سالم بودن قطار قبل از حرکت و بررسی کافی بودن سوخت.

• ارتباط با مراکز کنترل و همکاری با سایر عوامل مربوط به لوکوموتیورانی.

آیا راننده قطار یک شغل پر درآمد است؟

هنگامی‌که در مورد شغلی مانند راننده قطار صحبت می‌کنیم، باید کشوری که در آن، کار انجام می‌شود را در هم در نظر داشته باشیم. در کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان و استرالیا این کار یک شغلی با درآمد بالا به‌حساب می‌آید، درصورتی‌که در ایران چنین چیزی نیست.

البته باید به این موضوع هم توجه داشته باشید که مبلغ دقیقی برای یک راننده قطار در ایران ذکر نشده است، یعنی ما نمی‌دانیم که این شخص دقیقاً در هر ماه چه درآمدی دارد. با توجه به اینکه راندن قطار و هدایت آن یک کار سخت است و به‌طور مستقیم با جان مردم سروکار دارد، انتظار یک حقوق بالا هم برای آن طبیعی خواهد بود، درصورتی‌که این‌طور نیست.

به همین دلیل پیشنهاد می‌دهیم که برای راننده قطار شدن در ابتدا علاقه داشته باشید و به دنبال درآمد بسیار بالایی نباشید. هر سؤال دیگری در مورد این موضوع دارید را با ما در وبلاگ قطار فدک در میان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهیم.

چطور می‌توانیم راننده قطار شویم؟

بعد از مطالب بالا حالا نوبت آن رسیده که به موضوع اصلی برسیم، چطور می‌توانیم رانندگی یک قطار را انجام بدهیم؟ خوب در ابتدا باید بگوییم که برای این کار باید یک آزمون ویژه بدهید. این آزمون زیر نظر راه‌آهن جمهوری اسلامی (رجا) برگزاری می‌شود. بعد از قبولی اولیه در آزمون باید خود را برای مصاحبه حضوری آماده کنید.

به یاد داشته باشید که بعد از قبولی در مصاحبه حضوری اگرچه کار شما شروع می‌شود اما هنوز مسیر طولانی برای راننده قطار شدن، پیشروی شما قرار دارد. در ابتدا باید دو سال به‌عنوان کارآموز کار کنید. بعد از اتمام این دو سال می‌توانید به‌عنوان یک راننده کمکی در قطارهای مسافربری کار کرده یا راننده قطار باری شوید. انتخاب این موضوع به عملکرد شما در دوران کارآموزی و همچنین نظر خودتان بستگی دارد. در این زمان راننده قطار گواهینامه پایه دو را به دست آورده است.

بعد از مدت‌زمان مشخص (این زمان بیش از همه‌چیز به خصوصیات فردی شخص بستگی دارد که چقدر بتواند در کار خودش پیشرفت داشته باشد) شخص می‌تواند گواهینامه پایه سه را به دست آورد. در این حالت شخص می‌تواند هدایت قطارهای مسافربری هم به عهده داشته باشد. البته معمولاً راندن قطارهایی که مسافت کمی را پشت سر می‌گذارند به این راننده‌ها سپرده خواهد شد.

بعد از گذشت ۸ الی ۱۲ سال که کم یا زیاد بودن این زمان باز هم به خصوصیات فردی، پشتکار و میزان پیشرفت شخص بستگی دارد، او می‌تواند راندن قطارهای مسافربری مهم را هم بر عهده داشته باشد. راننده قطار شدن نیاز به تلاش کردن دارد، پس این گزینه را هرگز فراموش نکنید.

سخن پایانی

راندن قطار کار بسیار دشواری است. آموختن این کار نیاز به صبر و تمرکز بالایی دارد؛ همچنین قوانین دشواری برای پذیرش رانندگان قرار داده‌شده است تا خطوط ریلی امن‌ترین مسیرهای سفر باشند.

رانندگان قطار علاوه بر داشتن وظایف متعدد و مسئولیت‌های خاص، باید دوره‌های طولانی مدتی را بگذرانند تا به شغل مورد علاقه خود دست پیدا کنند. رانندگان بی تجربه هیچ گاه هدایت یک قطار مسافربری حرکت داده شده در مسیر طولانی را بر عهده نمی‌گیرند؛

این بدان معنی است که راندن قطار شغل بسیار مهمی بوده و نیازمند کسب دانش و مهارت بسیار زیادی است.

نگاهی گذرا به برخی خدماتی که توسط مهمانداران و پرسنل تشریفات در قطارهای ۵ ستاره فدک ارائه می شود: