اگر به دنبال مقصدی آرام، بکر و چشم‌نواز در دل طبیعت هستید، دریاچه گهر لرستان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شما خواهد بود. این دریاچه با چشم‌اندازی تماشایی و آبی زلال، در میان کوه‌های سر به فلک کشیده اشترانکوه جای گرفته و به‌درستی به‌عنوان یکی از زیباترین دریاچه‌های آب شیرین ایران شناخته می‌شود. سفر به این مکان، ترکیبی از کوه‌پیمایی، طبیعت‌گردی و تجربه سکوت خالص کوهستان است. در ادامه، همه چیز را درباره دریاچه گهر، مسیرهای دسترسی، جاهای دیدنی اطراف، امکانات کمپ و تفریحات این منطقه مرور می‌کنیم.
دریاچه گهر کجاست؟
دریاچه گهر لرستان در منطقه‌ای کوهستانی از رشته‌کوه زاگرس و در جنوب شرقی استان لرستان قرار گرفته است. این دریاچه زیبا در دامنه‌های اشترانکوه و در نزدیکی شهرستان دورود واقع شده و به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی‌اش، فقط با پیاده‌روی می‌شود به آنجا رسید. به همین دلیل، طبیعت آن همچنان بکر و دست‌نخورده باقی مانده و به مقصدی محبوب برای طبیعت‌دوستان تبدیل شده است.
موقعیت جغرافیایی دریاچه گهر لرستان
دریاچه گهر استان لرستان در ارتفاع حدود ۲۴۰۰ متری از سطح دریا و در میان کوه‌های مرتفع اشترانکوه جای دارد. این دریاچه به دو بخش گهر بزرگ و گهر کوچک تقسیم می‌شود. گهر بزرگ وسعت بیشتری دارد و بیشتر گردشگران به این بخش سفر می‌کنند. مسیر اصلی دسترسی به آن از شهر دورود آغاز می‌شود. اطراف دریاچه پوشیده از مراتع سرسبز، درختان بلوط و چشمه‌های متعدد است که جذابیت آن را دوچندان می‌کند.
مسیرهای دسترسی به دریاچه گهر از دورود، تهران و دیگر شهرها
برای رسیدن به دریاچه گهر لرستان چند مسیر اصلی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها از شهر دورود آغاز می‌شود. این مسیر به شرح زیر است:
- مسیر دورود به گهر: گردشگران ابتدا با وسیله نقلیه خود یا قطار به دورود می‌رسند. از آنجا با خودروهای آفرودی تا منطقه‌ی چشمه خیه یا گردنه دربند می‌روند. سپس حدود ۳ تا ۴ ساعت پیاده‌روی در مسیر کوهستانی، شما را به دریاچه می‌رساند.
- مسیر از خرم‌آباد و الیگودرز: این مسیرها نسبت به مسیر دورود طولانی‌تر و سخت‌تر هستند و معمولاً توسط کوهنوردان حرفه‌ای انتخاب می‌شوند.
- مسیر از تهران: اگر از تهران سفر می‌کنید، بهترین راه این است که با قطار به دورود بروید و از آنجا طبق مسیر ذکر شده، خود را به دریاچه برسانید. مسیر ریلی تهران-دورود یکی از زیباترین خطوط قطار در ایران است و سفر با آن بسیار لذت‌بخش خواهد بود.
تاریخچه دریاچه گهر لرستان
دریاچه گهر نه‌تنها از نظر طبیعی ارزشمند است، بلکه پیشینه‌ی فرهنگی و تاریخی قابل‌توجهی نیز دارد. باور بر این است که این دریاچه در اثر یک زمین‌لغزش طبیعی در هزاران سال پیش به‌وجود آمده است. سد طبیعی ایجادشده در مسیر رودخانه تاپله باعث شده تا آب دریاچه شکل بگیرد و طی سال‌ها به یک اکوسیستم پایدار تبدیل شود.
در اسناد تاریخی و سفرنامه‌های قدیمی هم به دریاچه گهر لرستان اشاره شده است. برخی از محققان آن را یکی از مناطقی می‌دانند که در گذشته به عنوان مسیر عبور عشایر و کوچ‌نشین‌ها استفاده می‌شده و نقشی حیاتی در معیشت فصلی آن‌ها داشته است.
جاهای دیدنی اطراف دریاچه گهر استان لرستان
دریاچه گهر تنها یک مقصد گردشگری نیست، بلکه نقطه آغاز کشف دنیایی از شگفتی‌های طبیعی در دل زاگرس است. اطراف این دریاچه، مملو از جاذبه‌هایی است که هرکدام به‌تنهایی ارزش یک سفر مستقل را دارند. از چشمه‌های خنک و قله‌های سر به فلک کشیده گرفته تا مراتع پرگل و رودخانه‌هایی زنده، در این منطقه با طبیعتی روبه‌رو می‌شوید که هنوز اصالت خود را حفظ کرده است. در ادامه با برخی از مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف دریاچه گهر آشنا می‌شویم:
چشمه خیه
چشمه خیه یکی از ایستگاه‌های اصلی در مسیر دسترسی به دریاچه گهر است و معمولاً به‌عنوان نقطه استراحت کوهنوردان و گردشگران شناخته می‌شود. آب زلال و خنک این چشمه از دل سنگ‌های کوهستانی بیرون می‌جوشد و طراوتی بی‌نظیر به فضای اطراف می‌بخشد. منظره‌ی سرسبز اطراف چشمه، آن را به مکانی دلپذیر برای استراحت، عکاسی و حتی شب‌مانی موقت تبدیل کرده است.
قله اشترانکوه
اشترانکوه، با ارتفاعی بیش از ۴۰۰۰ متر، یکی از شاخص‌ترین قله‌های زاگرس و مرتفع‌ترین نقطه استان لرستان است. این قله نه‌تنها چشم‌انداز خیره‌کننده‌ای از دریاچه گهر ارائه می‌دهد، بلکه صعود به آن برای کوهنوردان حرفه‌ای یک تجربه به‌یادماندنی است. در مسیر صعود، مناظر بکر، صخره‌های بلند، چشمه‌های کوچک و پوشش گیاهی متنوع چشم‌نواز هستند.
گهر کوچک
در فاصله‌ای کوتاه از گهر بزرگ، دریاچه‌ای کوچک‌تر و کم‌جمعیت‌تر به‌نام «گهر کوچک» قرار دارد. این دریاچه با عمق و وسعت کمتر، فضایی آرام و خلوت را برای طبیعت‌گردانی که به‌دنبال سکوت و آرامش بیشتر هستند فراهم می‌کند. فضای اطراف گهر کوچک نیز مناسب برای کمپینگ و استراحت است و گردشگران کمتری به آنجا می‌روند.
رودخانه تاپله
این رودخانه‌ی خروشان از دریاچه گهر سرچشمه می‌گیرد و در امتداد مسیرهای کوهستانی جاری می‌شود. صدای جاری آب و مسیر پرپیچ‌وخم آن در دل دره‌ها، فضایی روح‌نواز و دلنشین به منطقه می‌بخشد. بسیاری از گردشگران در کنار رودخانه توقف می‌کنند تا پای خود را در آب خنک آن فرو ببرند یا از طبیعت اطراف لذت ببرند.
بهترین زمان بازدید از دریاچه گهر
بهترین زمان سفر به دریاچه گهر استان لرستان فصل بهار و تابستان است. در این ایام، هوا معتدل است و پوشش گیاهی منطقه در زیباترین حالت خود قرار دارد. ماه‌های اردیبهشت تا شهریور فرصت ایده‌آلی برای بازدید و کمپینگ در کنار دریاچه هستند.
در فصل پاییز، منطقه زیبایی خاص خود را دارد اما سرمای شبانه افزایش می‌یابد. در زمستان، به دلیل بارش سنگین برف و بسته‌شدن مسیرهای دسترسی، امکان بازدید وجود ندارد و تنها کوهنوردان حرفه‌ای به این منطقه می‌روند.
امکانات اقامت و کمپینگ در اطراف دریاچه گهر
در اطراف دریاچه گهر اقامتگاه رسمی وجود ندارد، اما گردشگران می‌توانند با چادر زدن در اطراف دریاچه شب را در دل طبیعت سپری کنند. مهم است که وسایل کمپ کامل مانند چادر ضدآب، کیسه‌خواب، لباس گرم، غذا و چراغ قوه همراه داشته باشید. چند سرویس بهداشتی موقت در برخی نقاط دایر می‌شود، ولی امکانات رفاهی محدود است. بنابراین آمادگی کامل برای کمپینگ ضروری است. همچنین در شهر دورود می‌توان پیش از شروع کوه‌پیمایی، در اقامتگاه‌ها، هتل‌ها یا خانه‌های محلی استراحت کرد.
تفریحات هیجان‌انگیز در دریاچه گهر
قایق‌سواری در دل کوهستان: اگرچه امکانات رسمی قایقرانی محدود است، در برخی فصل‌ها امکان قایق‌سواری با قایق‌های سبک فراهم می‌شود. حرکت آرام روی آب، آن هم در دل کوهستانی ساکت و پر از طنین پرندگان، تجربه‌ای متفاوت و آرامش‌بخش است.
کوه‌پیمایی در مسیرهای بکر: دریاچه گهر در دل رشته‌کوه اشترانکوه قرار دارد و اطراف آن پر از مسیرهای کوه‌پیمایی با چشم‌اندازهای بی‌نظیر است.
کمپینگ شبانه زیر آسمان پرستاره: برپا کردن چادر در کنار دریاچه و شب‌مانی در طبیعت بکر، تجربه‌ای بی‌بدیل برای علاقه‌مندان به کمپینگ است. هوای خنک، صدای موج‌های آرام دریاچه و آسمان پرستاره، خاطره‌ای فراموش‌نشدنی خواهد ساخت.
عکاسی از مناظر طبیعی: اگر به عکاسی علاقه دارید، دریاچه گهر یک بهشت واقعی است. بازتاب کوه‌ها در آب، طلوع و غروب‌های باشکوه، پوشش گیاهی متنوع و حتی حیات وحش منطقه، فرصت‌های فراوانی برای ثبت تصاویر بی‌نظیر فراهم می‌کند.
نکات مهم در سفر به دریاچه گهر؛ از تجهیزات تا مجوز ورود
- ورود به منطقه نیازمند کسب مجوز از محیط‌زیست دورود است، به‌خصوص در ایام شلوغ تابستان.
- فقط وسایل ضروری و سبک همراه داشته باشید، چون مسیر پیاده‌روی طولانی است.
- حتماً نقشه، پاوربانک و آب کافی همراه داشته باشید.
- زباله‌ها را با خود بازگردانید و به طبیعت آسیب نزنید.
- از شنا در نقاط عمیق دریاچه بدون تجربه و تجهیزات خودداری کنید.
چرا برای ورود به دریاچه گهر نیاز به مجوز داریم؟
دریاچه گهر در قلب منطقه‌ی حفاظت‌شده «اشترانکوه» قرار دارد؛ منطقه‌ای که به‌دلیل تنوع زیستی بالا، پوشش گیاهی خاص، و حضور گونه‌های جانوری ارزشمند، تحت حفاظت قانونی است. برای جلوگیری از آسیب به محیط‌زیست، ورود افراد به این منطقه تنها با مجوز رسمی امکان‌پذیر است، به‌خصوص در فصل‌های شلوغ سال.
از کجا مجوز بگیریم؟
مجوز ورود به دریاچه گهر از طریق اداره کل حفاظت محیط زیست استان لرستان یا اداره محیط زیست شهرستان دورود صادر می‌شود. معمولاً کوهنوردان، کمپینگ‌بازها، و گروه‌های طبیعت‌گردی باید پیش از ورود، درخواست خود را ثبت کنند. اگر با تورهای رسمی یا تیم‌های طبیعت‌گردی معتبر سفر می‌کنید، معمولاً این مجوزها از طرف تور برای شما اخذ می‌شود و نیازی به اقدام شخصی نیست.
سفر به لرستان با قطارهای ۵ ستاره فدک
یکی از بهترین راه‌ها برای رسیدن به دورود و دریاچه گهر، سفر به لرستان با قطارهای ۵ ستاره فدک است. قطارهای فدک با امکانات مدرن، واگن‌های راحت و خدمات مهمان‌نوازی ویژه، تجربه‌ای دلپذیر از سفر را برای شما فراهم می‌کنند. مسیر قطار تهران دورود فدک از دل طبیعت زیبای زاگرس عبور می‌کند و چشم‌اندازهایی فراموش‌نشدنی را به شما هدیه می‌دهد. همچنین با خرید بلیط از سایت فدک، می‌توانید با خیال راحت برای یک سفر لذت‌بخش برنامه‌ریزی کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین شهر برای سفر نوروزی کدام است؟
